Miejsce psychoterapii w prewencji i leczeniu depresji poudarowej

Depresja poudarowa jest najczęstszym psychiatrycznym powikłaniem udaru. Jej wystąpienie koreluje z opóźnieniem procesu rehabilitacji, głębszym upośledzeniem procesów poznawczych czy pogorszeniem jakości życia chorych. Większość artykułów dotyczących prewencji i leczenia depresji poudarowej koncentruje się na środkach farmakologicznych. Psychoterapia pozostaje zaś w tle, chociaż jako forma wskazana dla osób z lekkimi i umiarkowanymi postaciami depresji wydaje się odpowiednia dla chorych po udarze, u których dominują takie właśnie postacie. Jakkolwiek u znacznego odsetka pacjentów psychoterapia jest trudna do przeprowadzenia ze względu na ciężki stan neurologiczny i zaburzenia wyższych funkcji poznawczych, afazję czy otępienie, wiele udarów mózgu ma lżejszy przebieg i potencjalnie kwalifikuje się do tej formy zapobiegania albo terapii depresji. W świetle medycyny opartej na dowodach psychoterapia wykazuje u chorych po udarze wpływ prewencyjny. Wpływ leczniczy nie został udowodniony, jednak rozmaitość stosowanych podejść, czyniących każde doniesienie nieporównywalnym z innymi, nakazuje ostrożność we wnioskowaniu. W artykule zaprezentowano wybrane prace i proponowane formy terapii. Ich przegląd sugeruje, że w odniesieniu do osób po udarze lepsze będzie zastosowanie prostszych form psychoterapii, które najbliższe są psychoedukacji czy nawet grupom wsparcia oraz koncentrują się na codziennych problemach. Nie ma i prawdopodobnie długo nie będzie jasnych wskazówek co do tego, jaka metoda jest najbardziej wskazana. Mimo to – jeśli uwzględnić liczebność populacji pacjentów po udarze, brak możliwości zastosowania farmakoterapii w niektórych przypadkach i etyczne wątpliwości związane z profilaktycznym podawaniem leków psychotropowych – psychoterapia poszerza repertuar środków potencjalnie użytecznych w prewencji i leczeniu depresji