GÜNEYBATI TRAKYA YÖRESİ EOSEN ÇÖKELLERİNİN STRATİGRAFİSİ

Çalışma alanı Gelibolu yarımadasında, Saros körfezi kuzeyinde ve Marmara denizinin kuzeybatısında yer almaktadır. Güneybatı Trakya'da Üst Krcuse-Miyosen yaş aralığında çeşitli fasiyeslerde kayaçlar yüzeylenmektedir. Bu incelemede bölgedeki Eosen çökellerinin stratigrafik özelliklerinin irdelenmesi amaçlanmıştır. Tersiyer havzasının temelini, bölgeye yerleşme yaşı Mestrihtiyen öncesi olan ofiyolitli karışık ile konumu belirsiz Mestrihtiyen-Paleosen kireçtaşı oluşturmaktadır. Tersiyer transgresyonu, Gelibolu yarımadasında Alt Eosende başlamıştır. Tabakasız çamurtaşı, üste doğru tabakaları kalınlaşan ve gereçleri kabalaşan kumtaşı dizileri ve kanal dolgulun transgresyonun ilk ürünleridir (Karaağaç limanı formasyonu). Bu oluşukların üzerinde, tabakasız çamurtaşı ile başlayıp üste doğru tabakaları kalınlaşan ve gereçleri kabalaşan dizi niteliğindeki delta çökelleri yer alır (Koyun limanı formasyonu). Daha üste doğru geçişli ve uyumlu olarak çamurtaşı-kumlaşı ardalanması ile bunları kesen kanal dolgusu çökelleri izlenmektedir (Fıçıtepe formasyonu). Bu birimi. Menderesli nehirler oluşturmuştur. Gelibolu yarımadasının bir bölümüne kadar ilerleyen deniz (Alt Eosende), Lütesiyen başlarında tekrar sığlaşmaya başlamış ve Orta Lütesiyende bölge tümüyle kara haline gelmiştir. Üst Lütesiyende çalışma alanının tümü tekrar ıransgresyona uğramıştır. Bu transgresyonun ilk ürünü genellikle kireçtaşıdır (Soğucak formasyonu). Sığ deniz koşullarında oluşan bu kireçtaşına yer yer kumtaşı ve çakıltaşı da eşlik etmektedir, üst Eosenden başlayarak deniz derinleşmeye başlamıştır, ilk olarak türbiditik kumtaşı-çamurtaşı ve yan pelajik çamurtaşı ardalanması (Gaziköy formasyonu) ile tüf, karbonatlı çamurtaşı ve masif çamurtaşı (Burgaz formasyonu) çökelmiştir. Bu birimler, basen düzlüğü ürünleridir. Daha sonra, önce silttaşı, çamurtaşı ve çakıltaşı kaya türlerinden oluşan, üste doğru tabakaları kalınlaşan ve gereçleri kabalaşan diziler (Korudağ formasyonu); sonra üste doğru incelen diziler (Keşan formasyonu) gözlenmektedir. Bu birimler ise türbiditik kökenli denizaltı yelpaze çökelleridir. Üst Eosen sonlarına doğru havza tekrar sığlaşmaya başlamıştır. Bu dönemde çamurtaşı, silttaşı, kumtaşı ve çakıltaşından oluşan kaya türleri çökelmiştir (Delta ortamında çökelen bu birim, farklı yerel özelliklerinden dolayı Gelibolu yarımadasında Kanlıbent, Keşan-Tekirdağ arasında ise Yenimuhacir formasyonu olarak adlandırılmıştır.). Oligosende (?) ise havza tamamen kara haline gelmiş ve çamurtaşı, kumtaşı ve çakıltaşından oluşan akarsu çökelleri (Armuttepe formasyonu) oluşmuştur