ANKARA GB’SINDA YER ALAN OYACA-KEDİKAYASI-BOYALIK (ORTA ANADOLU, TÜRKİYE) ADAKİTLERİNİN PETROJENETİK ÖZELLİKLERİ: YİTİM DİLİMİ KÖKENLİ ERGİYİK METASOMATİZMASINA KANITLAR

Ankara’nın yaklaşık 50-60 km güneybatısında yer alan erken Miyosen yaşlı Oyaca, Kedikayası ve Boyalık dasitleri adakit ve/veya adakitik kayaçlara benzer özelliklere sahiptir. Porfirik dokulu kayaçlar plajiyoklaz, hornblend ve az miktarda biyotit fenokristalleri ile hamurda plajiyoklaz ile kuvars mikrokristallerinden oluşmaktadır. Kayaçlar, yüksek Sr/Y (55-79 ppm) ve (La/Yb)n (21-32 ppm), düşük Y (10-19 ppm) ve ağır nadir toprak element içeriklerine sahiptir. SiO2 (62.3-69.70 % ağ.) ve MgO (0.62-2.23 % ağ.) içeriklerine göre, yüksek silika adakitleri olarak tanımlanmış olup, bu durum kayaçların oluşumunda yitim dilimi (slab) kökenli ergiyiklerin etkili olduğuna işaret etmektedir. Çalışma alanındaki adakitler yüksek çekim alanlı elementlere (HFSE) göre (Nb: 20-10 ppm, Ta: 0.8-1.2 ppm) büyük iyon yarıçaplı elementler (LILE) (Ba: 800-1395 ppm, Sr≥720 ppm) açısından zenginleşmiştir. Düşük Rb/Sr ve yüksek Ba/Sr oranları amfibol içeren bir manto kaynağından türediğini göstermektedir. Çünkü, amfiboller düşük Rb içeriğine sahiptir. Buna göre, amfibol içeren bir manto kaynağının ergimesi düşük Rb içeriğine neden olmaktadır. Bu nedenle, adakitlerin kaynak özelliklerinin belirlenmesi için % 13 amfibol içeren granatperidotit kayacından itibaren non-modal yığın ergime modellemesi gerçekleştirilmiştir. Kısmi ergime çalışmalarında, La/Yb-La ve (Tb/Yb)n-(La/Yb)n diyagramlarındaki değişimler, adakitlerin muhtemelen amfibol içeren granat peridotit manto kaynağından % 5-10 kısmi ergimeler sonucu oluştuğunu göstermektedir