Explaining the Past Through Artefacts: 1998 Historical Exhibitions in Ireland and Northern Ireland

Cet article examine en quoi des expositions peuvent aider les historiens à mieux appréhender les représentations du passé. L’étude se concentre sur deux expositions commémorant la rébellion irlandaise de 1798, l’une tenue à Dublin (National Museum of Ireland), l’autre à Belfast (Ulster Museum). L’une des particularités de ces expositions étaient leurs directes connections avec les interprétations précédentes, en voulant produire de nouveaux discours officiels. Les images peuvent non seulement être utilisées dans l’analyse historique du sujet qu’elles représentent, pour leur contexte de production, mais également pour le contexte de l’exposition, puisque l’interprétation des images participe à la construction d’un patrimoine culturel. Afin d’analyser ces constantes réinterprétations du passé, il est très intéressant de se connecter sur les liens entre textes et images, en d’autres termes, comment les images ont été utilisées dans la production des récits du passé. En premier lieu, je compare comment la Rébellion de 1798 a été définie grâce à des images, notamment les représentations de violence dans les couvertures des publications. Puis, je m’attache à clarifier en quoi les différents interprétations et les multiples arrangements d’objets relèvent de constructions plus générales du passé.Dit artikel gaat na op welke wijze tentoonstellingen nuttig kunnen zijn voor historici bij hun onderzoek naar interpretaties en constructies van het verleden. Het focust op twee historische tentoonstellingen over de Irish Rebellion (Ierse Rebellie) van 1798, die in 1998 plaatsvonden in twee nationale musea in Ierland, met name het National Museum of Ireland (NMI) in Dublin en het Ulster Museum (UM) in Belfast. Meer specifiek gaat het om “ Fellowship of Freedom : The United Irishmen and the Rebellion of 1798” en “ Up in Arms : The 1798 Rebellion in Ireland, a bicentenary exhibition”, respectievelijk gehouden in het NMI en het UM. De tentoonstellingen in 1998 waren uitzonderlijk omdat ze een direct antwoord vormden op eerdere interpretaties van het conflict en omdat ze tot doel hadden nieuwe officiële versies van de geschiedenis te creëren. De afbeeldingen die gebruikt werden in deze tentoonstellingen kunnen nuttig zijn als historische bronnen voor het onderzoek naar de onderwerpen die ze voorstellen, naar de productiecontext, maar ook naar de context waarin ze worden tentoongesteld. Dit onderzoek is van belang omdat de interpretatie van beelden bijdraagt aan de onophoudelijke constructie van ons cultureel erfgoed. Een interessante invalshoek bij de studie van de herinterpretatie van het verleden is de focus op de relatie tussen beelden en tekst, met andere woorden het kijken naar hoe beelden werden geïnterpreteerd en (ruimtelijk) georganiseerd om bepaalde versies over het verleden te produceren. Eerst vergelijk ik in dit artikel hoe de Irish Rebellion gedefinieerd werd aan de hand van afbeeldingen, met specifieke aandacht voor de coverontwerpen van de catalogi en ander drukwerk en voor de mate waarin gewelddadige scènes een plaats kregen in de visuele representatie van de gebeurtenissen in 1798. Daarna probeer ik te verduidelijken hoe verschillende interpretaties en de uiteenlopende ordening van de afbeeldingen in de tentoonstellingen ruimere constructies van het verleden kunnen onthullen.Cauvin Thomas. Explaining the Past Through Artefacts: 1998 Historical Exhibitions in Ireland and Northern Ireland. In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 87, fasc. 3-4, 2009. pp. 743-758