Over een op moerasgrond gebouwde wachttoren: anti-witwas wetgeving en globalisering

Op 28 juni 2011 promoveerde Liliya Gelemerova aan de Universiteit Tilburg bij Van Duyne en Groenhuijsen op het proefschrift The anti-money laundering system in the context of globalisation: a panopticon built on quicksand? De subtitel eindigt weliswaar met een vraagteken, maar de suggestie wordt gewekt dat we alles willen weten (panopticon), maar daar niet echt goede redenen voor hebben (quicksand). In dit proefschrift is de regelgeving rond de wereldwijde strijd tegen witwassen geanalyseerd. Een groot deel van het proefschrift beschrijft op heldere wijze de ontwikkelingen rond de regelgeving op het terrein van witwassen. De onderzoeksvraag, “to examine the applicability and adequacy of the legal term ‘money laundering’ in the context of the money laundering system that is becoming increasingly globalised.”, is niet een vraag, maar vervat het doel van het onderzoek. Dat doel is onmogelijk niet aan te voldoen, want in ieder onderzoek wordt onderzocht. De uitgevoerde analyse biedt in ieder geval genoeg voer voor een nadere heroverweging van de uitgangspunten van het wereldwijde anti-witwas beleid. Gezien de doelstelling en werkwijze van onder andere de FATF, USA, Verenigde Naties, de Europese Unie en Raad van Europa verwacht ik niet dat de uitkomsten van dit proefschrift praktische navolging zullen krijgen. Het biedt in ieder geval wel voldoende munitie voor kritische reflectie