Postoperaistyczne spojrzenie na pracę produkcyjną i nieprodukcyjną w nauce i szkolnictwie wyższym

This text starts with the inadequacy of the dispossession theory for the analysis of the relationship between publishing capital and academic labor; it is necessary to develop a Marxian theory of productive and unproductive labor within the field of science and higher education. For this purpose, a post-operaist perspective on productive labor has been proposed, which makes it possible to analyse the phenomenon of contemporary subsumption of academic labor under capital, as well as resistance against it. The essence of this approach is rooted in an exposition of the dual perspective on Marxist categories of the critique of political economy. It is used here to approximate the concept of directly productive academic labor, as well as to point out its apparent limitations. The next step is to present a view on the systemic productivity of academic labor. This is the only way to address the issue of truly productive academic work in the Marxian sense, and the obstacles on the way to its full implementation, the key to which is the smooth functioning of capitalist measures within the field of science and higher education.W niniejszym tekście punkt wyjścia stanowi niewystarczalność teorii wywłaszczenia do analizy trwałej relacji między kapitałem wydawniczym i pracą akademicką, wobec czego koniecznością jest rozwinięcie Marksowskiej teorii pracy produkcyjnej i nieprodukcyjnej w polu nauki i szkolnictwa wyższego. W tym celu zaproponowano postoperaistyczne spojrzenie na pracę produkcyjną, które umożliwia analizę zjawiska współczesnego podporządkowania pracy akademickiej kapitałowi, jak również prowadzony względem niego opór. Istotę tego podejścia najłatwiej określić poprzez ekspozycję dwustronnej perspektywy na Marksowskie kategorie z zakresu krytyki ekonomii politycznej. Została ona tu wykorzystana do przybliżenia koncepcji bezpośrednio produkcyjnej pracy akademickiej, jak również wskazania na jej wyraźne ograniczenia, w kolejnym zaś kroku do prezentacji systemowego ujęcia produkcyjności pracy akademickiej. Tylko w ten sposób bowiem można postawić kwestię prawdziwie produkcyjnej pracy akademickiej w sensie Marksowskim oraz blokad stojących na drodze do jej pełnej realizacji, z których kluczową jest niezakłócone funkcjonowanie kapitalistycznej miary w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego