Individual religiosity as a tool of exclusion : overcoming the projection - the task for religious education

Zanim dziecko trafia do zinstytucjonalizowanego systemu edukacji religijnej posiada już swój własny obraz Boga i swoją własną religijność. Ich źródłem są tzw. osoby znaczące, w tym rodzice, style wychowawcze, jakim była poddana jednostka, oraz otaczające ją środowisko. W tworzeniu tej pierwszej religijności ważną rolę odgrywa projekcja oraz inne mechanizmy obronne osobowości, a jej ważną psychologiczną rolą jest pomoc w osiągnięciu integracji psychicznej jednostki. Taki kształt dziecięcej religijności jest zwykle bazą dla rozwoju niedojrzałych form religijności u osób dorosłych, które stanowią obciążenie dla psychiki jednostek oraz negatywnie wpływają na jakość ich życia. Niedojrzała religijność może być narzędziem wykluczenia, pozbawiając jednostki szans na radość życia i realizację ważnych pragnień. Kształt indywidualnej religijności decyduje bowiem o wielu możliwościach psychicznych danej jednostki. Edukacja religijna nie powinna wzmacniać projekcji. Ważną jej rolą jest pomoc w przezwyciężaniu projekcji w celu kształtowania bardziej dojrzałych form religijności. W procesie tym ważne jest identyfikowanie elementów niedojrzałej religijności, takich jak motywacje lękowe, zagrażający obraz Boga, czy też nieodróżnianie elementów istotnych od nieistotnych w indywidualnej religijności. W pracy nad zmianą wymienionych elementów istotne jest zwracanie uwagi na różnice między rodzicem a Bogiem, szczególnie w temacie wymagań i kar, oraz właściwe identyfikowanie celów indywidualnej religijności, i środków do niej prowadzących. Artykuł jest owocem dwudziestosiedmioletniej pracy autora polegającej na pomocy osobom w kształtowaniu bardziej dojrzałych form religijności.Before a child receives instutionalized religious education, it alreadyhas its own image of God and its own religiosity. Their origin lies in significant others including parents, parenting styles to which the individual has been exposed and the environment surrounding the individual. In creating this first religiosity, projection and other defense mechanisms play an important role, and its important psychological role is to help in achieving psychic integration of the individual. Such a shape of a childlike religiosity is usually the basis for the development of immature forms of religiosity in adult life, which are a burden for the psyche of the individuals and they negatively influence the quality of their lives. Immature religiosity may be a tool of exclusion, depriving individuals of the opportunities for the joy of life and realization of important desires. It is the shape of individual religiosity that decides about a number of psychic possibilities of an individual. Religious education should not strengthen the projection but its importantrole is to help in overcoming the projection in order to shape more mature forms of religiosity. In this process, it is important to identify the elements of immature religiosity such as motivation based on fears, a threatening image of God, a disability to discriminate relevant elements from the irrelevant ones in individual religiosity. In the work on changing the elements in question, it is essential to pay attention to the difference between the parent and God, especially as far as the requirements and punishments are concerned; and to the appropriate identification of the aim of individual religiosity and the means to achieve the objective. This article is the result of 27 years of the author’s work, involving assistance to individuals in shaping more mature forms of their religiosity