Adam Mickiewicz's drama : the rising of november 1830 in Mickiewicz's biography : a reassessment

Artykuł ten powraca do pytania, które od początku zajmowało biografów Adama Mickiewicza: dlaczego poeta tak późno zdecydował się na wyjazd z Rzymu w 1831 r. Fakt ten, traktowany jako osobisty dramat wieszcza, komentowany był różnie: albo pomijano temat milczeniem czy też usprawiedliwiano poetę, albo szukano wyjaśnień jego zachowania. Padały hipotezy odwołujące się do wpływu okoliczności zewnętrznych (problemy finansowe, wykonywanie tajnej misji) lub - wewnętrznych (niewiara w sukces powstania, partykularyzm litewski, deklaratywność jego patriotyzmu). Wydaje się, że można postępowanie Mickiewicza wyjaśnić jeszcze inaczej: zakładając, na podstawie jego zachowania w tym czasie, że przeżywał wówczas głęboką depresję. A zatem depresja mogłaby być nie skutkiem - jak dotychczas sądzono - lecz przyczyną opieszałości poety, tym bardziej, że pojawia się ona także w innych momentach jego życia.This article takes another look at a question which has always perplexed Adam Mickiewicz's biographers: why the poet kept postponing his departure for Poland after the news about the uprising had reached Rome. His procrastination, treated as a personal drama, was usually glossed over; those commentators who did mention it, went to great lengths to find some justification for the delay. Their explanations can be divided into two classes: those citing external pressures and circumstances (eg. Mickiewicz's financial problems, or his involvement in a secret assignment), and those that prioritize various personal factors, eg. his alleged lack of faith in the success of the uprising, his presumed allegiance to Lithuania, or the declarative nature of his patriotism. Having said that it seems that Mickiewicz's reaction can yet be explained in a different way. His behaviour at that time may suggest that he suffered from a deep depression. That depression could have been the cause - and not the result, as hitherto assumed - of his procrastination. This scenario seems all the more likely as we know of severe depression recurring at other points of the poet's life