Farelerde hippo sinyal yolağı aktivatör ve inhibitörünün fetus gelişimi boyunca kalp hücreleri üzerinde etkisi

Organ büyümesi dahil olmak üzere hücresel düzeyde meydana gelen çeşitli süreçlerde Hippo sinyal yolağı görev almaktadır. Hippo sinyal yolağının transkripsiyon ko-aktivatörü olan YAP birçok genin ekspresyonunda görev almaktadır. Bu nedenle Hippo sinyal yolağının aktivasyonunun veya inhibisyonunun kalp hücrelerinin gelişimi üzerine etkili olduğu düşünülmektedir. Benzer olarak Wnt sinyalizasyonu farklılaşma ve büyüme gibi çeşitli hücresel süreçlerde görev almaktadır ve Hippo sinyal yolağı ile ilişki göstermektedir. Bu çalışmada fareler kontrol (NT), DMSO, Verteporfin ve C2 Ceramide olmak üzere dört gruba ayrıldı. Fetal gelişimin 18.5 gününde anneden alınan fetusların ağırlıkları değerlendirildi. 18.5 günlük fare embriyolarının kalp dokularında hippo sinyal yolağının aktivatörü olan Verteporfin ve hippo yolağı inhibitörü olan C2 Ceramide uygulanması sonrasında YAP, β-katenin, GATA-4 gibi genlerin immünohistokimya ile ifade düzeylerine bakıldı. Ayrıca kalp dokuları PAS, trikrom ve Hematoksilen-Eozin boyaları ile boyanarak morfolojik olarak değerlendirildi. Deney sonuçlarına göre Verteporfin uygulanan fetüslerin ağırlıkları diğer gruplara oranla anlamlı olarak düşük saptanmıştır. İmmünohistokimya sonuçlarına göre NT ve DMSO gruplarına oranla, Verteporfin grubunda YAP, β-katenin ve GATA-4 ifadesi anlamlı olarak azalırken, C2 Ceramide grubunda YAP, β-katenin ve GATA-4 ifadesi anlamlı olarak artmıştır. HE boyama ile morfoloji tüm gruplar arasında bir fark görülmemiştir. Trikrom boyama ile gruplar arası epikard ve miyokardda farklılık görülürken, PAS boyama ile Verteporfin grubunda farklılık saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda Hippo sinyal yolağı kalp gelişiminde yer alan gen ifadelerine etki etmenin yanı sıra Wnt sinyalizasyonun anahtar proteini olan β-katenin ile de bu süreçlerde etkileşim kurmakta ve ifade düzeylerini etkilemektedir.İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI i TEŞEKKÜR ii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ v ŞEKİLLER DİZİNİ vii RESİMLER DİZİNİ ix TABLOLAR DİZİNİ xi ÖZET xii ABSTRACT xiii 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Kalp Histolojisi ve Anatomisi 3 2.2. Kalbin Embriyolojik Gelişimi 11 2.3. Farelerde Embriyonik Kalp Gelişimi 19 2.4. Kalp Gelişiminin Moleküler Düzenlenmesi 22 2.5. WNT Sinyalizasyonu ve Kalp Gelişimi 29 2.6. Hippo Sinyal Yolağı 37 2.6.1. Drosophilada Hippo Sinyali 37 2.6.2 Drosophila Hippo Sinyalizasyon Ağı 39 2.6.3. Hippo Sinyalizasyonunun Memelilerde Çekirdek Kinaz Kaskadı 44 2.6.4. Memeli Hippo Kinaz Kaskadının Upstream Düzenleyicileri 47 2.6.5. Hippo Kinaz Kaskadının Aktivasyon Mekanizmaları 49 2.6.7. LATS Aktive Edici Kinazlar Olan MST1 / 2 ve MAP4K’ların Düzenlenmesi 50 2.6.8. YAP / TAZ Transkripsiyonel Programları ve İşlevsel Çıktıları 52 2.7. Hippo Sinyalizasyonu ve Wnt Sinyalizasyonu Arasındaki İlişki 54 2.8. Hippo Sinyalini Aktivatör Olarak Hedefleyen Verteporfin 55 2.9. Hippo Sinyalini İnhibitör Olarak Hedefleyen C2 Ceramide 57 3. GEREÇ VE YÖNTEM 59 3.1. Deney Hayvanlarının Temini 59 3.2. Deney Hayvanlarının Gruplandırılması 59 3.3. İlaçların Uygulanması 61 3.4. Deneyin Sonlandırılması 61 3.5. Doku Takibi 62 3.6. Histokimyasal Boyamalar 63 3.7. İmmünohistokimya 65 3.8. İstatistiksel Analiz 66 3.8.1. Fetus Ağırlıkları 66 3.8.2. İmmunohistokimyasal Değerlendirme Sonuçları 66 4.BULGULAR 67 4.1. Fetus Ağırlıkları 67 4.2. İmmünohistokimyasal Değerlendirmeler 67 4.2.1. Gata-4 Değerlendirme 67 4.2.2. β-Catenin değerlendirme 71 4.2.3. YAP Değerlendirme 75 4.3. Histokimyasal Boyamaların Değerlendirilmesi 79 4.3.1. Trikrom Boyamanın Değerlendirilmesi 79 4.3.2. PAS Boyamanın Değerlendirmesi 81 4.3.3. Hematoksilen-Eozin Değerlendirilmesi 82 5. TARTIŞMA 87 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 92 KAYNAKLAR 93 ÖZGEÇMİŞ 10