Introduction: Freedom of Speech and Self-Censorship in the Roman Empire

This paper, which serves to introduce the studies collected in this dossier, examines the practical reality of free speech in the Roman and later Roman empires. The Roman Empire had few legal restrictions on speech and imperial officials who were thought to punish critical speech generally provoked hostile reactions. Social pressures and the danger that certain types of speech would adversely affect one’s career did much more to limit what people said and wrote. At the same time, modern readers need to be cautious lest they overanalyze moments where ancient authors use coded language. Some of this may well be an attempt to communicate controversial ideas without facing social or political consequences, but many cases of coded speech instead represent rhetorical game playing designed not to fool an audience but to amuse them.Introduction : Liberté d’expression et autocensure sous l’Empire romain. Cet article, qui sert d’introduction aux travaux rassemblés dans ce dossier thématique, étudie la liberté d’expression dans le monde romain et tardo-antique. L’Empire romain n’imposa que peu de restrictions légales à la liberté d’expression, et la limitation, réelle ou perçue, de cette liberté par des fonctionnaires provoqua, en général, des réactions hostiles. D’autre part, la pression sociale et les possibles conséquences négatives de certains actes de communication influencèrent profondément ce que les habitants de l’Empire osèrent ou non dire et écrire. Il faut cependant prendre garde à ne pas surestimer ou surinterpéter le langage codé : tandis que certaines expressions représentent bien une tentative d’éviter les conséquences sociales ou politiques de la communication d’idées controversées, dans beaucoup d’autres cas, il s’agit plutôt d’un jeu rhétorique ayant pour but non de cacher le message, mais d’amuser le public.Inleiding : Vrijheid van meningsuiting en zelfcensuur in het Romeinse Rijk. Als inleiding op de in dit themadossier verzamelde bijdragen schetst dit artikel de situatie van de vrije meningsuiting in de Romeinse en laat-Romeinse wereld. Het Romeinse Rijk kende slechts enkele wettelijke beperkingen van de vrije meningsuiting, en ambtenaren die de indruk gaven dit recht in te perken lokten over het algemeen negatieve reacties uit. Daartegenover staat dat sociale druk en het risico dat bepaalde uitingen negatieve gevolgen zouden hebben voor iemands carrière wel degelijk beperkingen stelden aan hetgeen mensen schreven of zegden. Tegelijk moet men als lezer oppassen om het gebruik van codetaal niet te overinterpreteren : sommige uitdrukkingen zijn wellicht inderdaad een poging om controversiële ideeën politiek en sociaal ongestraft te uiten, maar in vele andere gevallen gaat het eerder om retoriek die tot doel heeft het publiek te amuseren eerder dan om de tuin te leiden.Watts Edward Jay. Introduction: Freedom of Speech and Self-Censorship in the Roman Empire. In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 92, fasc. 1, 2014. Antiquité - Ouheid. pp. 157-166