Educational and recreational benefits of botanical garden to the visitors: examples from Turkey and the rest of the world

Botanik bahçeleri dünyada; nesli tükenme tehlikesi bulunan bitki türlerinin saptanması, bitki tür çeşitliliğinin korunması, dünyadaki canlı yaşam ortamlarının ve biyolojik çeşitliliğin sürekliliğinin sağlaması ile botanik bilim dalı konusunda araştırmalar yapılmasına olanak sağlanması konusunda yürütülen çalışmaların merkezini oluşturmaktadır. Botanik bahçeleri; temel olarak bilimsel (araştırma ve koruma), eğitsel (öğretim, kültür) ve rekreasyonel açıdan önemli işlevlere sahiptir. Botanik bahçeleri bir yandan kullanıcıların rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılarken diğer taraftan da kullanıcılara bitkiler ve bitki tür çeşitliliği açısından da bilgiler verir. Botanik bahçeleri; barındırdıkları bitki kompozisyonları ile insanlara mevsimler boyunca farklı görünümler arz eder, doğanın güzelliklerini sunarak insanları günlük yaşamın stresinden arındır ve insanların doğaya karşı pozitif tutum ve davranışlar sergilemesinde etkin rol alırlar. Botanik bahçelerinin kuruluş amaçları her ülkede benzer olsa da, kullanım biçimleri ve faydalanma ülkenin ve yörenin sosyo-ekonomik yapısı, genel kültür durumuna göre farklılıklar göstermektedir. Bu çalışmada botanik bahçelerinin kuruluş amaçları, işlevleri ve planlama ilkeleri özet olarak ortaya koyularak, tasarım ve kullanımında farklılıklar gösteren Türkiye ve Dünya’dan 17 adet botanik bahçesi seçilmiş ve bu botanik bahçelerinin eğitsel ve rekreasyonel işlevleri irdelenmiştir.Botanical gardens are important in terms of protecting endangered plant species, plant and habitat diversity and research purposes. They are also important interms of scientific, educational and recreational purposes. Botanical gardens provide information to visitors related to plants and plant biodiversity while fullfilling their recreational needs. They provide different aesthetic views throughout different seasons, they ease stress of visitors and they make people feel beter and develop positive attidutes towards nature. Even though estabilishment purposes of botanical gardens similar to each other in most of the countries, these purposes could be different according to socio-economic structure and culture of the country. In this study establishment purposes, functions and planning principles of botanical gardens are summarized. In addition to, differently designed and used seventeen botanical gardens were selected form Turkey and the rest of the world and they were evaluated in terms of their educational and recreational functions