DİVAN EDEBİYATINA MENSUP BAZI ŞAİRLERİN BİLİNMEYEN GAZELLERİ: TESPİT VE TENKİT

Klasik Türk edebiyatı oluşmaya başladığı 13. yüzyıldan son ürünlerini verdiği 19. yüzyıla kadar köklü ve sistemli bir disiplin olarak varlığını sürdürmüştür. Kendisinden sonra oluşmaya başlayan modern edebiyatta da izlerini görebileceğimiz klasik Türk edebiyatında kullanılan en yaygın nazım şekli gazeldir. Şairlerin duygu ve düşüncelerini en rahat bir biçimde aktarabilmesine uygun yapısı ile gazeller, divan tertibinde haklı bir ayrıcalığa sahiptirler. Şairlerin, divanlarını tertip ederken gözden kaçırdıkları veya divanlarına almak istemedikleri gazelleri olabilir. Bu gazeller sonraları tertip edilen şiir mecmualarına alınabilir. Son yıllarda divanların tenkitli metin çalışmalarında, mecmualara da başvurulduğu görülmektedir. Bu çaılışma, Ankara Milli Kütüphane'de, A 6188 nolu kayıtta bulunan Dukâgin-zâde Taşlıcalı Yahyâ Bey Divânı ile aynı cilt içinde yer alan bir şiir mecmuasında rastladığım, ait olduğu şairlerin basılı divanlarında yer almayan bazı gazeller ile ilgili olacaktır. Üç bölümden oluşan makalenin ilk bölümü mecmuanın tanıtımına, ikinci bölümü gazellerin transkripsiyon alfabesi ile aktarımına ve üçüncü bölümü gazeller ile şairlerin divanları arasında önceden belirlenen ölçütler ışığında yapılacak karşılaştırmaya ayrılmıştır. Anahtar Kelimeler: Şiir Mecmuaları, Behiştî, Nev’î, Ziyâ’î, Hisâl