Složena biokemija i biotehnološka proizvodnja betalaina

The demand for natural food colourants is increasing because of public awareness of their health benefits. Betalains are nitrogen-containing plant pigments whose colours range from red-violet betacyanins to yellow betaxanthins. They are used for colouring dairy products, meat and frozen desserts. Betalains have attracted additional interest because of their antioxidative, anti-inflammatory and anticarcinogenic properties. The main source of commercially produced betalains is red beet root, but alternative sources are found in plants from the Amaranthaceae and Cactaceae families. Another alternative source is plant cell culture in bioreactors, although optimization of pigment production seems necessary. In this paper we synthesize the results of recent studies on betalain biosynthesis, chemical properties, sources, biotechnology and applications.Sve je veća potražnja za prirodnim bojilima zbog njihovih zdravstvenih pogodnosti. Betalaini su biljni pigmenti koji sadrže dušik, s rasponom boja od crveno-ljubičastih betacijana do žutih betaksantina. Koriste se za bojanje mliječnih proizvoda, mesa i smrznutih deserta. Zanimljivi su i zbog svoga antioksidativog, protuupalnog i antikancerogenog djelovanja. Glavni komercijalni izvor betalaina je korijen cikle, a alternativni izvori pigmenta nalaze se u biljkama iz porodica Amaranthaceae i Cactaceae. Biljne stanice uzgajane u bioreaktorima također su izvor pigmenata iako je potrebno daljnje optimiranje njihove proizvodnje. U ovom su radu sažeti rezultati nedavnih istraživanja biosinteze betalaina, njihovih kemijskih svojstava, izvora, biotehnologije i uporabe