Topusko – urbogeneza naselja

Topusko je naselje koje je zahvaljujući svojim ljekovitim vodama i arheološkim nalazima iz razdoblja antike i srednjega vijeka često prisutno u stručnoj literaturi još od 19. stoljeća. Njegov prostorni razvoj, međutim, nije bio predmetom interesa istraživača. Autorice ovoga teksta Topusko sagledavaju upravo s aspekta prostornog rasta te interpretiraju njegov razvoj nakon povlačenja Turaka s ovih prostora, na temelju povijesnih planova naselja kao i analize matrice i građevne strukture. U uvodnom dijelu donose sve poznate relevantne činjenice koje su utjecale na formiranje osnovne urbane matrice naselja. Riječ je o antičkom razdoblju, iz kojeg potječu osnovne trase koje su je odredile, i o srednjovjekovnom razdoblju, koje respektirajući morfologiju terena formira naselje i definira novu žarišnu točku izgradnjom cistercitskog samostana. Novovjekovno razdoblje, koje nastupa povlačenjem Turaka, kroz 19. i 20. stoljeće naselju donosi najviše uspone razvijajući ga kao poznati lječilišni centar, ali potom i potpunu degradaciju u ratnim razaranjima