Het bevorderen van SOCIALE INTERACTIE: 'Een stadsenclave aan de Spree'

De hoofdvraag die wij ons ( Joost, Yannick en ik) stelden voor ons onderzoek was: “Hoe kunnen we door middel van architectuur de sociale interactie tussen de bewoners vergroten. Deze vraag komt voort uit een ontwikkeling die al een tijd actueel is. Namelijk de Netwerk Society. De mensen waren eerst veel meer met elkaar betrokken op de kleine schaal in de buurt (beter een goede buur dan een verre vriend). Door de ontwikkeling van de auto, telefoon en het internet, is het nu makkelijker om die verre vriend, bereikbaar te maken.(afb. 1) Dit kan negatief van invloed zijn op de buurt. Buren raken vervreemd van elkaar, waardoor de sociale cohesie en daar mee de buurt, in kwaliteit achteruit gaat. Het is daarom belangrijker geworden dat bij het ontwerpen van woonbuurten extra aandacht wordt gegeven aan de sociale cohesie. Een goede cohesie ontstaat onder andere door goede interactie tussen de bewoners. In ons onderzoek hebben we eerst literair onderzoek gedaan naar architecten die over dit ontwerp hebben geschreven. Zoals Herman Hertzberger en Machiel van Dorst.(afb. 2) Uit dit eerste deel van het onderzoek hebben wij 3 hoofdpunten opgesteld die samen voor een goede sociale cohesie kunnen zorgen. Deze punten zijn: Territory, Oppertunity, Connection.(afb. 3) Belangrijk is wel dat deze punten allemaal gelijktijdig voor komen, omdat de deze punten met elkaar in verband staan. Een plek kan veel verblijfskwaliteit hebben, maar als er geen connectie is met deze plek, is de kans op interactie veel kleiner. Elk hoofdpunt hebben we opgedeeld in een aantal subelementen, die dit hoofdpunt definiëren en waarmee we de case studies konden onderzoeken. om een voorbeeld van de subelementen te geven: Territory: o Personalization. Is er de mogelijkheid om een eigen identiteit te geven aan het gebied rond je woning? o Identity Zit de woning aan de zoveelste straat in de buurt, of heeft het een eigen karakter? Is deze makkelijk te herkennen? Is de woning een onderdeel van een groter geheel? o Physical barriers Zijn er zichtbare obstakels die de ruimtes er achter tot een gebied definiëren? Een voorbeeld van een dergelijke obstakel kan een trap zijn, maar ook 2 hoge gebouwen die samen een soort poort vormen vallen hieronder. Door deze barrières ontstaan er andere gebieden met andere (ongeschreven) regels. Publiek, semi- publiek, semi- privaat, privaat. Tijdens de case studies stelde we ons onder andere steeds de vragen: Is er gedacht aan 1 van deze punten? Zo ja hoe en waar bevinden ze zich? Zijn alle punten in evenwicht? Ontwerp Met deze kennis ben ik begonnen met ontwerpen van een stadsenclave. Stadsenclaves zijn nieuwe woongebieden met een eigen identiteit, die zich op leeggekomen industrie- en bedrijfsterreinen of verouderde woongebieden bevinden. En waar uit onderzoek ook bleek, de kans op een goede sociale cohesie het grootst was. Bij het ontwerpen heb ik de 3 hoofdpunten nauwlettend in de gaten heb gehouden. Ik heb hierbij gelet op een rustige overgang van publiek naar semi-publiek, naar semi- privaat naar privaat. De meest duidelijke grens hierbij zijn de trappen die het publieke van het semi-publieke scheiden (afb.4). Maar ook subtiele overgangen zoals verandering van materiaal. Daarnaast heb ik een groot aantal tussenruimtes ontworpen in het semi- publieke en publieke gebied. Doordat deze gebieden een grote verblijfskwaliteit hebben ontstaat er contactmogelijkheden tussen de bewoners rondom een plein of tussen de bewoners van de pleinen in het meer publieke deel. (afb. 5) Deze gebieden zijn voor alle bewoners makkelijk te bereiken, en van uit de woningen zichtbaar. Hierdoor ontstaat er meer kans dat deze tussenruimtes daadwerkelijk worden gebruikt. Omdat er zicht op is, ontstaat er ‘natuurlijke beveiliging’, wat bijdraagt aan de kwaliteit.At Home in the cityDwellingArchitectur