Kleizakken: Constructie van onderwaterdammen in de Mary River Wetlands met behulp van kleizakken

Om het benedenstroomse gebied van de Mary River te Australite beschermen tegen verdere zoutindringing, zijn er door "Australian Marine and Offshore Group", een Australisch ingenieursbureau, verschillende oplossingen aangedragen die deze zoutindringing reduceren of zelfs compleet tegen gaan. Vervolgens zijn de gevolgen van de gekozen oplossingen bekeken door "International Institute for Infrastructural, Hydraulic and Environmental Engineering" (IHE DELFT), tegenwoordig UNESCO-IHE. Zij zijn tot een alternatieve oplossing gekomen wat de bouw van twee dammen inhield, een aantal kilometers stroomopwaarts vanaf de mondingen van de Mary River. Deze dammen zullen worden gebouwd met behulp van zakken gevuld met klei die ter plaatse wordt gewonnen. Dit rapport gaat vooral in op de vraag of het mogelijk is zakken te fabriceren die kunnen worden gevuld met klei en ook kunnen fungeren als bouwstenen van dammen. In eerste instantie is bepaald aan welke eisen de geokunststof moet voldoen om te kunnen fungeren als materiaal om zakken van te stikken zonder dat deze later, nadat ze zijn gevuld met klei, kunnen uitspoelen. Hieruit blijkt, uit de vele mogelijkheden die er zijn wat geokunststoffen betreft, dat er zeker een materiaal is te vinden dat kan voldoen aan de te stellen eisen. Een van de belastingen op een dam opgebouwd uit kleizakken is de stroming in een watergang. Om te kunnen bepalen wat de maximale stroomsnelheid is waarbij de zakken nog net blijven liggen, is in eerste instantie onderzocht wat de wrijvingsweerstand van de zakken op elkaar is. Dit is in het Laboratorium voor Vloeistofmechanica bepaald aan de hand van eenvoudige doch toereikende proeven. Nadat deze eigenschap van het geotextiel is bepaald, is aan de hand van de door Izbash opgestelde formules berekend bij welke stroomsnelheid de zakken kunnen bezwijken. Na bepaling welke stroomsnelheid de zakken nog kunnen verdragen, is een terugkoppeling gemaakt naar het gebied waar men de dammen bestaande uit kleizakken wil bouwen om zodoende het achterliggende gebied te ontlasten van zoutindringing vanaf zee. Er is een systeem gedestilleerd uit bovenstaande figuur en ter plaatse van Dead Fish Billabong en Roonees Lagoon zijn dammen geplaatst. De stroomsnelheid die ter plaatse van de geconstrueerde dammen ontstaat, is, afhankelijk van de gekozen afmeting en na bepaling van de juiste factor ?' (afhankelijk van de vorm van het lichaam), waarschijnlijk opneembaar. Er moet worden opgemerkt dat er in deze berekeningen geen rekening is gehouden met turbulentie als gevolg van het ontstaan van een overlaat. Ook de invloed van de sterk varinde waterstand in dit gebied is buiten beschouwing gelaten. Voor een nauwkeurigere uitspraak dient er verder onderzoek plaats te vinden naar de factor ?' en de effecten van turbulentie en de fluctuerende waterstanden. Als alternatief bestaat de mogelijkheid om de kern van de dammen op te bouwen uit zakken gevuld met klei en vervolgens deze kern te beschermen door een laag van stenen te storten over de kern. Door het gebruik van de klei die plaatselijk gewonnen kan worden, in het specifieke geval van de Mary River, kan een groot deel van de dam eenvoudig worden geconstrueerd. De laagopbouw van stenen die over de kern wordt gestort kan vervolgens ook minder gecompliceerd van aard zijn.Civil Engineering and Geoscience