Gedifferentieerde dreiging en de verklaring van vooroordelen: Anti-immigranten attitudes, islamofobie, antisemitisme en homonegativiteit vergeleken

Deze bijdrage stelt dat een te eenzijdige aandacht voor de veralgemeende component van vooroordelen een obstakel vormt om de structuur en genese van vooroordelen tegenover specifeke groepen te begrijpen. We stellen een model van gedifferentieerde dreiging voor dat toelaat het particuliere karakter van specifeke vooroordelen te conceptualiseren en te toetsen. Deze benadering postuleert dat verschillende uitgroepen diverse economische en culturele belangen uitdagen, en dat deze specifeke bedreigingen diverse socio-economische lagen en culturele segmenten van de bevolking in verschillende mate treffen. Vervolgens passen we het model van gedifferentieerde dreiging toe om de houdingen van autochtone Belgen tegenover immigranten, moslims, joden en homoseksuelen te analyseren. De resultaten tonen aan dat het inderdaad mogelijk is om een gemeenschappelijke component in de diverse vooroordelen te onderscheiden. Maar tegelijkertijd bevatten de onderscheiden vooroordelen elk een relevante, unieke component die op verschillende wijze samenhangt met structurele kenmerken en attitudes. Traditionele genderopvattingen, bijvoorbeeld, hebben tegelijkertijd een versterkend effect op homonegativiteit en een temperende invloed op islamofobie. Gevoelens van relatieve deprivatie zijn dan weer sterker gerelateerd met islamofobie dan met andere vormen van vooroordeel en hebben helemaal geen impact op homonegativiteit. Religiositeit speelt een meer beslissende rol in de formatie van antisemitisme en homonegativiteit dan het geval is bij andere vooroordelen