Wie geeft kinderen de beste medische voorlichting: ik, jij of Tommie? Een onderzoek naar de invloed van vertelperspectieven op tekstbegrip bij kinderen.

Aanleiding In het UMCG komen dagelijks veel kinderen voor een onderzoek of een behandeling. De meeste kinderen vinden een ziekenhuisbezoek spannend. De medewerkers van het ziekenhuis proberen daarom de kinderen zo goed mogelijk te informeren over datgene wat hen te wachten staat. Zo zijn de kinderen meer gerustgesteld en kan het medisch personeel vaak gemakkelijker de behandelingen of onderzoeken uitvoeren. Voorlichting, zowel mondeling als schriftelijk, is dus een belangrijke taak van het medisch personeel. De vraag is echter hoe men de voorlichting zo vorm kan geven, dat het zo goed mogelijk aansluit bij kinderen. Dit onderzoek richtte zich op schriftelijke medische voorlichting aan basisschoolkinderen. Methode Via een experiment onder bijna 300 basisschoolkinderen en split-run gesprekken met jonge patiënten in het UMCG werd een antwoord gevonden op de vraag welk vertelperspectief in medische voorlichtingsteksten tot het meeste tekstbegrip leidt bij kinderen uit groep vijf tot en met acht. Dit onderzoek maakte gebruik van drie verschillende vertelperspectieven: - het ik-perspectief; - het jij-perspectief; - het personaal perspectief. Deze drie perspectieven werden toegepast in een tweetal medische onderzoeksteksten. Naast de invloed van vertelperspectieven op tekstbegrip werd ook bekeken of voorkennis met het tekstonderwerp tot meer tekstbegrip leidt. Resultaten De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat voorkennis niet leidt tot meer tekstbegrip, maar wel samenhangt met de groep waarin de kinderen zitten. Ook blijkt dat er een duidelijke voorkeur bestaat voor het personaal perspectief. Uit het experiment blijkt dat het gemiddelde tekstbegrip van kinderen die de personale versie van de teksten lazen significant hoger is dan het gemiddelde tekstbegrip bij het ik- en jij-perspectief. Volgens de jonge patiënten in het UMCG is de tekst geschreven in het personaal perspectief leuker en beter te begrijpen dan de teksten in de overige twee perspectieven. Op basis van deze uitkomsten kan men concluderen dat het personaal perspectief het meest geschikt is voor schriftelijke medische voorlichting voor kinderen. Dit leidt tot dan ook tot de aanbeveling om schriftelijk voorlichtingsmateriaal voor kinderen te schrijven in het personaal perspectief.