Verenpikken - Vier proefschriften (en hoe de conclusies verwerkt zijn in de weteenschappelijke wereld sinds publicatie)

Verenpikken is een momenteel een ‘hot issue’ in de pluimveesector vanwege de veranderende wetgeving rond dierenwelzijn. In 2011 verandert de EU-wetgeving dusdanig dat snavelkappen verboden wordt en vanaf 2012 zal het niet meer mogelijk zijn om kippen in een legbatterij te huisvesten. Verenpikken bestaat uit het aan veren pikken tot het uittrekken van veren door één hen bij een andere hen. Dit abnormale gedrag resulteert in de beschadiging van soortgenoten en kan leiden tot kannibalisme, wat vanzelfsprekend niet goed is voor het welzijn van de kippen een de eierproductie. Van 1999 tot 2003 hebben vier promovendi aan verschillende universiteiten in Nederland onderzoek gedaan naar verenpikken met allemaal een eigen invalshoek, namelijk gedragsbiologie, genetica, ontwikkeling en fysiologie. Hoofdvraag van deze scriptie is: “Hoe zijn de resultaten en conclusies uit de vier proefschriften rond verenpikken ontvangen en verwerkt in de wetenschappelijke wereld sinds 2003?“ De belangrijkste conclusies van de proefschriften zijn dat verschillende vormen van verenpikken wel een correlatie hebben per leeftijd, maar niet tussen leeftijden. Daarnaast zijn er fysiologische verschillen tussen de selectielijnen die veel en weinig verenpik-gedrag vertonen. Er zijn aanwijzingen gevonden dat verenpikken een vorm van sociale exploratie is op jonge leeftijd. Doordat er zoveel factoren meespelen bij verenpikken, lijkt multidisiplinair onderzoek de beste manier om er achter te komen hoe verenpik-gedrag kan worden gereduceerd bij legkippen volgens de auteurs. Niet alle conclusies uit de proefschriften worden nu nog steeds aangehouden, sommigen zijn inmiddels vervangen door conclusies uit meer recente onderzoeken over verenpikken. In mijn onderzoek naar de meest geciteerde artikelen kwam naar voren dat er recent veel gepubliceerd is over verenpikken, veel onderzochte artikelen zijn nog van dit jaar, 2009. Ook is het aantal publicaties over verenpikken de afgelopen jaren is toegenomen. Niet alle artikelen die de proefschriften hebben geciteerd, gaan ook daadwerkelijk over verenpikken. Vooral de genetische kant blijft achter vergeleken met de andere invalshoeken.