Tweetaligheid bij de ziekte van Alzheimer. Onderzoek naar de lexicale, fonologische en morfosyntactische vaardigheden van tweetalige Alzheimerpatiënten op basis van spontane-taalanalyse

De ziekte van Alzheimer gaat gepaard met taalproblemen. In de beginfase van de ziekte hebben de patiënten voornamelijk te maken met semantische problemen. In de spontane taal zijn de semantische problemen onder andere zichtbaar in woordvindingsproblemen en semantische parafasieën. Het taalbegrip en de zinsbouw blijven in deze fase van de ziekte relatief intact. In een later stadium treden er pas syntactische problemen op en ook het begrip van taal neemt steeds verder af. In deze scriptie is de spontane taal van vijf tweetalige patiënten met een milde tot matige vorm van de ziekte van Alzheimer onderzocht. De analyse is uitgevoerd conform de regels van de ASTA. De spontane taal van de patiënten is vergeleken met de spontane taal van controlepersonen en afasiepatiënten. Alle patiënten en controlepersonen in het onderzoek spreken zowel Fries als Nederlands. Ook is een vergelijking gemaakt tussen de twee talen binnen de groep Alzheimerpatiënten. De Alzheimerpatiënten hebben in beide talen een lagere gemiddelde uitingslengte dan de controlepersonen. Daarnaast produceren de Alzheimerpatiënten in het Nederlands minder zelfstandige naamwoorden dan de controlegroep. In het Fries is dit verschil niet aanwezig. Vervolgens lijkt in het Fries nog een verschil te zijn tussen de Alzheimerpatiënten en de controlegroep op de finietheidsindex van de persoonsvorm. Dit betekent dat de patiënten minder werkwoorden goed vervoegen dan de controlegroep. In het Nederlands is geen verschil tussen de twee groepen aanwezig op deze maat. De Alzheimerpatiënten verschillen slechts op één maat van de afasiepatiënten. De Alzheimerpatiënten hebben een lagere gemiddelde uitingslengte dan de afasiepatiënten. Het verschil komt in beide talen naar voren. Daarnaast is het verschil tussen de twee talen binnen de groep Alzheimerpatiënten onderzocht. In het Fries lijken de Alzheimerpatiënten minder lexicale werkwoorden te gebruiken dan in het Nederlands. Ook lijkt een lichte trend aanwezig te zijn voor een hoger percentage correcte uitingen in het Fries dan in het Nederlands. Het verschil op de twee boven genoemde maten is echter niet significant, maar dit zou bij een grotere groep patiënten het geval kunnen zijn. De resultaten van deze scriptie kunnen slechts als inleidend worden beschouwd en kunnen niet gegeneraliseerd worden, aangezien het een kleine patiëntgroep betreft.