In de wind gezien...........

De Nederlandse overheid heeft in haar streven naar de verdere implementatie van duurzame energie met de verschillende provincies een taakstelling afgesproken voor windenergie. In het streekplan van de provincie Groningen uit 1994 zijn gebieden aangewezen waar grootschalige windturbineparken in principe zijn toegestaan. Eén van deze gebieden is de locatie ten zuidoosten van het industrieterrein te Delfzijl. Begin 2001 verzocht de Stichting Windhoek de Chemiewinkel van de Rijksuniversiteit Groningen een onderzoek uit te voeren naar de potentiële risico’s die samenhangen met de bouw van een windturbinepark in de gemeente Delfzijl. Het windturbinepark zal bestaan uit 37 windturbines met een hoogte van zo’n 120 m. De Stichting Windhoek maakt zich zorgen over de mogelijke risico’s van het plaatsen van windturbines nabij de ammoniak-opslag van het bedrijf Elektroschmelzwerk Delfzijl (ESD). Ook is de Stichting bezorgd over de mogelijke risico’s van het feit dat een aantal windturbines gepland staat naast een transportroute van chemische stoffen. Op het moment dat de vraag aan de Chemiewinkel werd gesteld was er nog geen risico studie naar het betreffende windpark beschikbaar. Er zijn meer windturbineparken in Nederland die deze potentiële risico’s in zich hebben. In het algemeen zijn er weinig algemene studies naar risico-profielen van energie-opwekking beschikbaar. De onderzoeksvraag die in dit rapport wordt behandeld is: "Voldoet het plaatsen van de windturbines op de beoogde locatie in Delfzijl aan de algemeen geldende risiconormeringen?" Hierop voortbouwend wordt een aanzet gegeven om te komen tot het opstellen van keten-risico-profielen van energie-opwekkingstechnieken. De vraagstelling wordt in de volgende deelstappen uitgewerkt: Eerst wordt een algemene beschouwing over risico's en normstelling gegeven. Ten tweede wordt ingegaan op de veiligheid en de kans op incidenten bij windmolens in het algemeen. Voor de normstelling wordt gebruik gemaakt van overheidsrapporten en regelgeving. De risico's van windmolens zijn met behulp van literatuur en mededelingen van experts bepaald. Hierna worden de gevolgen van mogelijke incidenten met de windmolens in het park bepaald (omvallen, gehele/gedeeltelijke afbraak wiek). Hierbij wordt ingegaan op de trefkans per m2 in de omgeving, berekend met rekenformules op basis van de kans op incidenten per molen. Speciale aandacht wordt besteed aan de gevolgen van het raken van de naast het park gelegen ammoniakopslagtank op het terrein van Elektroschmelzwerk Delfzijl (ESD). De potentiele gevolgen zijn bepaald aan de hand van een tweetal onafhankelijke literatuurbronnen. Hiernaast wordt specifiek aandacht gegeven aan de risico’s voor passerende voertuigen over de langs het park lopende N362 en de Warvenweg. Er is bij dezerisicobepaling extra aandacht besteed aan de gevolgen van het treffen van een transportmet gevaarlijke stoffen. Naast gebruikte rekenformules zijn hiervoor diverse literatuurbronnen geraadpleegd. Zowel het raken van de ammoniakopslag als het raken van een transportvoertuig met gevaarlijke stoffen zou in principe tot gevolgschade kunnen leiden doordat mensen aan ammoniak of een andere gevaarlijke stof of explosie worden blootgesteld. De verkregen resultaten worden vergeleken met die van een studie van ECN, die tijdens dit onderzoek beschikbaar kwam en waarin een risicoanalyse van hetzelfde windturbinepark wordt gegeven. Tenslotte wordt ingegaan op de mogelijkheden voor een meer fundamentele analyse van de risico's van energie-opwekkingstechnologieën. Hiervoor is een inventarisatie en beoordeling gemaakt van literatuur voor de uitvoering van een ketenrisico-