Les cours parisiens d’Adam Mickiewicz et l’idée de religion universelle

Adam Mickiewicz’s Paris lectures and the idea of universal religion The first half of nineteenth century in France brings the development of several currents of thought that are trying to find a solution to the problems affecting society in this period (pauperisation, crisis of traditional values, oppressed nations). Catholic traditionalists, Illuminati, utopian socialists and humanitarians often formulate the idea of a universal religion, derived from a primal revelation and evolving through the ages, or the idea of a new religion of the future. The aim of the article is to situate in that wider context Mickiewicz’s Paris Lectures and the convictions of the Polish poet on Slavic religion and Messianism. The text is divided into two parts, corresponding to the key aspects of the topic: the first part talks about the search for a revelation preceding the Judeo-Christian revelation, and the second one concerns the announcement of a new revelation, which completes and fulfills the former one. Prelekcje paryskie Adama Mickiewicza i idea religii uniwersalnej Pierwsza połowa XIX wieku przynosi we Francji rozwój wielu nurtów usiłujących znaleźć rozwiązanie problemów trawiących społeczeństwo w tym okresie (pauperyzacja, kryzys tradycyjnych wartości, ucisk ludów europejskich). Katoliccy tradycjonaliści, iluminiści, socjaliści utopijni i humanitaryści często formułują ideę uniwersalnej religii, wywodzącej się z pierwotnego objawienia i rozwijającej się w procesie dziejowym, lub też ideę nowej religii przyszłości. Celem artykułu jest usytuowanie w tym kontekście prelekcji paryskich Adama Mickiewicza oraz poglądów polskiego wieszcza na temat religii Słowian i mesjanizmu. Tekst podzielony jest na dwie części, odpowiadające dwóm kluczowych aspektom zagadnienia: pierwsza część mówi o szukaniu objawienia poprzedzającego objawienie judeochrześcijańskie, druga zaś dotyczy zapowiedzi nowego objawienia, stanowiącego dopełnienie tego ostatniego